Bộ phận nhân sự là một phần quan trọng và không thể thiếu trong mỗi doanh nghiệp, tổ chức. Không chỉ đảm nhận vai trò quản lý nguồn nhân lực, ban nhân sự còn đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng một môi trường làm việc tích cực và đảm bảo sự hài lòng của nhân viên. Từ đó đóng góp vào sự phát triển bền vững của mỗi doanh nghiệp, tổ chức. Vậy nhân sự là gì? Ngành nhân sự gồm những vai trò, vị trí công việc nào? Tất cả sẽ được OSOFT giải đáp chi tiết ngay trong bài viết dưới đây!
Nhân sự là gì?
Nhân sự là bộ phận chịu trách nhiệm quản lý và phát triển nguồn lực con người của một doanh nghiệp, tổ chức. Công việc của bộ phận này bao gồm tuyển dụng, đào tạo, phát triển, đánh giá hiệu suất, quản lý lương thưởng và giải quyết các vấn đề liên quan đến nhân viên.
Bên cạnh đó, ban nhân sự của mỗi doanh nghiệp cũng đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng và duy trì một môi trường làm việc tích cực, đồng thời đảm bảo rằng tổ chức tuân thủ các quy định pháp luật liên quan đến lao động.
Vai trò của bộ phận nhân sự trong doanh nghiệp
Vai trò của bộ phận nhân sự trong một doanh nghiệp bao gồm nhiều khía cạnh quan trọng. Theo đó, công việc của nhân sự không chỉ đơn thuần là tìm kiếm và tuyển dụng ứng viên mà còn bao gồm nhiều công việc khác liên quan đến yếu tố con người trong một tổ chức. Vậy làm nhân sự là làm gì?
Tuân theo luật lao động hiện hành
Bộ phận nhân sự phải nắm rõ và áp dụng đúng các quy định và luật pháp liên quan đến lao động, bao gồm: quy định về giờ làm việc, lương thưởng, nghỉ phép, bảo hiểm xã hội,… Bên cạnh đó, phòng nhân sự cũng phải thường xuyên liên lạc và làm việc chặt chẽ với các cơ quan chức năng đảm bảo rằng tổ chức tuân thủ đầy đủ các quy định pháp luật.
Nếu một doanh nghiệp vi phạm các quy định về lao động, các cơ quan quản lý nhà nước có thể áp dụng các biện pháp xử lý hành chính như phạt tiền hoặc thậm chí là đình chỉ hoạt động kinh doanh hay kiện tụng. Chính vì vậy, việc tuân thủ luật lao động là yếu tố quan trọng để đảm bảo sự phát triển bền vững của tổ chức.
Tìm kiếm, tuyển dụng và đào tạo
Tìm kiếm, tuyển dụng và đào tạo nhân viên là một trong những vai trò chính của người làm ngành nhân sự hiện nay. Cụ thể, phòng nhân sự phải tiến hành nghiên cứu và phân tích nhu cầu nhân sự của tổ chức trong từng giai đoạn để lên kế hoạch tuyển dụng chi tiết. Tiếp đó là đưa ra những chiến lược để thu hút ứng viên tài năng, phù hợp với yêu cầu công việc của từng vị trí.
Phòng nhân sự cũng chịu trách nhiệm phỏng vấn, đánh giá khả năng, thái độ của ứng viên, đồng thời kiểm tra lý lịch, kiểm tra tham chiếu để đảm bảo chất lượng ứng viên được tuyển dụng. Ngoài ra, bộ phận này cũng đảm nhận vai trò trong việc xác định nhu cầu đào tạo của tổ chức và phát triển các chương trình đào tạo phù hợp.
Quản lý chính sách, phúc lợi
Bộ phận nhân sự phải tham gia vào việc xây dựng và quản lý các chính sách, quy định liên quan đến nhân sự như lương thưởng, phúc lợi, nghỉ phép, bảo hiểm,… Họ cũng phải đảm bảo rằng các chính sách và quy định này phù hợp, đáp ứng được nhu cầu và mong muốn của nhân viên. Từ đó giúp nâng cao sự hài lòng và hiệu suất làm việc của nhân viên, đồng thời cũng giữ chân đội ngũ nhân viên tốt hơn.
Công việc của nhân sự gồm những nhóm nào?
Công việc của nhân sự thường được chia thành các nhóm chức năng cụ thể để quản lý và thực hiện nhiệm vụ một cách hiệu quả. Vậy các nhóm công việc của ban nhân sự là gì?
Nhóm tuyển dụng
Tuyển dụng là một phần nhiệm vụ quan trọng của bộ phận nhân sự, bao gồm các hoạt động liên quan đến việc thu hút, tìm kiếm và giữ chân đội ngũ nhân viên tiềm năng. Hiện nay, người lao động có xu hướng nhảy việc nhiều do thị trường có nhiều biến động. Do vậy, bộ phận nhân sự cần có kế hoạch nguồn lực dự phòng để đảm bảo doanh nghiệp vận hành ổn định.
Một số công việc cụ thể thuộc mảng tuyển dụng bao gồm:
- Nghiên cứu và phân tích nhu cầu nhân sự của tổ chức.
- Tìm kiếm thông tin ứng viên qua nhiều nền tảng.
- Thu hút các ứng viên phù hợp bằng nhiều chính sách, đãi ngộ tốt.
- Tiếp nhận, chọn lọc và đánh giá hồ sơ ứng viên.
- Tiến hành các cuộc phỏng vấn với ứng viên để đánh giá kỹ năng, kinh nghiệm, thái độ làm việc,…
- Kiểm tra lý lịch, kiểm tra tham chiếu thông tin ứng viên.
- Xây dựng và quản lý quy trình tuyển dụng trong doanh nghiệp.
Nhóm lương thưởng, phúc lợi
Quy định và chính sách về lương thưởng, đãi ngộ, phúc lợi là yếu tố quan trọng giúp doanh nghiệp tạo động lực, thu hút và giữ chân nhân viên. Nhóm lương thưởng, phúc lợi thuộc phòng nhân sự chịu trách nhiệm thực hiện các công việc:
- Tính lương, thuế, phụ cấp, thưởng KPI,… cho nhân viên hàng tháng.
- Lập báo cáo các khoản phí, khoản thuế, bảng lương của nhân viên.
- Xây dựng các chính sách về lương thưởng, đãi ngộ và phúc lợi phù hợp với mục tiêu và giá trị của tổ chức, đồng thời đảm bảo tuân thủ các quy định pháp luật về lao động.
- Quản lý các chương trình phúc lợi nhân viên như: bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm nhân thọ, lương hưu, nghỉ phép và các chính sách khác.
- Hỗ trợ đánh giá hiệu suất công việc, đề xuất thăng tiến, tăng lương hằng năm.
Nhóm công việc hành chính
Nhóm công việc hành chính của ngành nhân sự bao gồm các trách nhiệm về các hoạt động văn phòng và quản lý nhân viên. Các công việc cụ thể bao gồm:
- Thu thập, lưu trữ và quản lý các hồ sơ nhân viên.
- Xử lý các thủ tục hành chính liên quan đến nhân viên như làm hợp đồng lao động, công văn, giấy tờ đăng ký, và các biểu mẫu liên quan.
- Soạn thảo, trình ký các văn bản liên quan đến công tác hành chính nhân sự.
- Cập nhật các thông tin nội bộ, cập nhật chính sách, quy định mới của công ty.
- Quản lý, kiểm kê và sử dụng tài sản văn phòng một cách hiệu quả.
- Sắp xếp các cuộc họp, hội nghị, sự kiện của công ty.
- Soạn thảo, chuẩn bị các tài liệu liên quan đến nhân sự như: HĐLĐ, yêu cầu tuyển dụng vị trí mới,…
- Giải đáp các thắc mắc về nhân sự cho cán bộ nhân viên.
Nhóm đào tạo và phát triển
Phòng nhân sự trong các doanh nghiệp cũng đảm nhận vai trò đào tạo, phát triển đội ngũ nhân viên. Trong đó bao gồm các hoạt động:
- Xác định nhu cầu đào tạo của tổ chức và từng cá nhân nhân viên.
- Lên kế hoạch cho các chương trình đào tạo phù hợp với từng giai đoạn.
- Phát triển tài liệu đào tạo, bài giảng, tìm kiếm chuyên gia có chuyên môn và kinh nghiệm phù hợp.
- Tổ chức các khóa đào tạo theo kế hoạch, đảm bảo chất lượng và hiệu quả.
- Thu thập phản hồi từ học viên và các bên liên quan để đánh giá hiệu quả của chương trình đào tạo.
- Đánh giá hiệu suất làm việc của mỗi nhân viên sau khi tham gia đào tạo, phát triển.
Nhóm quản lý, đánh giá hiệu suất
Nhóm công việc này đòi hỏi bộ phận nhân sự cần xác định được những mục tiêu cụ thể và cách thức kiểm tra, đánh giá. Mỗi mục tiêu cần được cá nhân hóa cho từng nhân viên và có thể thay đổi theo từng giai đoạn nếu cần thiết. Điều này nhằm thúc đẩy nhân viên làm việc hiệu quả, đồng thời có cơ sở để đánh giá năng lực tổng thể của doanh nghiệp.
Công việc của nhóm quản lý, đánh giá hiệu suất bao gồm:
- Thiết lập hệ thống quản lý hiệu suất, xác định mục tiêu, tiêu chí và phương pháp đánh giá hiệu suất phù hợp.
- Thu thập dữ liệu về hiệu quả công việc của nhân viên.
- Cung cấp phản hồi mang tính xây dựng để giúp nhân viên cải thiện hiệu quả công việc.
- Cung cấp các chương trình đào tạo và phát triển để nâng cao năng lực của nhân viên.
- Đề xuất khen thưởng cho những nhân viên có thành tích xuất sắc.
- Báo cáo kết quả đánh giá hiệu suất cho ban lãnh đạo.
Yêu cầu đặt ra cho người làm nhân sự là gì?
Chịu được áp lực công việc
Công việc nhân sự thường xuyên phải đối mặt với nhiều áp lực, bao gồm:
- Áp lực về thời gian: Phải hoàn thành nhiều công việc trong thời gian ngắn, đặc biệt là trong các giai đoạn tuyển dụng cao điểm, hoặc khi có sự thay đổi nhân sự đột xuất.
- Áp lực về trách nhiệm: Phải đảm bảo công tác tuyển dụng, đào tạo, đánh giá hiệu suất và quản lý nhân viên một cách hiệu quả.
- Áp lực về tinh thần: Phải đối mặt với nhiều vấn đề phức tạp liên quan đến con người, như mâu thuẫn, tranh chấp nội bộ, v.v.
Nếu không có khả năng chịu áp lực cao cùng các tố chất và kỹ năng cần thiết, sẽ rất khó để bạn có thể phát triển trong lĩnh vực này.
Kỹ năng phân tích, đánh giá
Kỹ năng phân tích, đánh giá là một trong những kỹ năng quan trọng nhất mà người làm trong ngành nhân sự cần có. Kỹ năng này có thể giúp bạn trong nhiều khía cạnh khác nhau, bao gồm:
- Phân tích thông tin từ CV, hồ sơ năng lực, bài test và phỏng vấn để đưa ra đánh giá chính xác về năng lực của ứng viên.
- Phân tích dữ liệu về hiệu suất công việc, KPI để đưa ra đánh giá khách quan về hiệu quả công việc của nhân viên.
- Phân tích năng lực hiện tại của nhân viên và nhu cầu của công ty để xác định nhu cầu đào tạo phù hợp.
- Phân tích dữ liệu về chi phí, thời gian và kết quả của các chương trình nhân sự để đánh giá hiệu quả và đưa ra giải pháp cải thiện.
Kỹ năng giải quyết vấn đề
Người làm trong ngành nhân sự thường phải đối mặt với nhiều vấn đề liên quan đến nhân viên. Chẳng hạn như xử lý các vấn đề về lương, thưởng, phúc lợi, giải quyết khiếu nại của nhân viên hay mâu thuẫn nội bộ. Với kỹ năng giải quyết vấn đề tốt, người làm nhân sự sẽ có thể linh hoạt ứng phó với các tình huống, hạn chế tối đa những vấn đề tiêu cực không mong muốn.
Sự quan tâm đến con người
Công việc nhân sự liên quan trực tiếp đến con người. Do vậy người làm nhân sự cần phải có sự quan tâm, thấu hiểu và chia sẻ với những mong muốn của nhân viên. Điều này giúp xây dựng môi trường làm việc tốt, phát huy tối đa tiềm năng của nhân viên và góp phần vào sự thành công của tổ chức. Sự quan tâm được thể hiện qua nhiều khía cạnh như:
- Lắng nghe cẩn thận và thấu hiểu những mong muốn, nhu cầu và khó khăn của nhân viên.
- Tôn trọng nhân viên như những cá nhân độc lập, có giá trị và phẩm giá riêng.
- Đối xử công bằng với tất cả nhân viên, không phân biệt đối xử.
- Sẵn sàng giúp đỡ nhân viên giải quyết những vấn đề trong công việc và cuộc sống.
Tinh thần trách nhiệm cao
Công việc nhân sự liên quan trực tiếp đến nhiều khía cạnh quan trọng của tổ chức như tuyển dụng, quản lý, phát triển và giữ chân nhân viên,… Theo đó, mọi hoạt động của ban nhân sự đều có ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động và sự phát triển chung của tổ chức. Do vậy, ngoài phải nâng cao tinh thần trách nhiệm trong công việc, họ cũng cần làm gương cho đội ngũ nhân viên công ty bằng cách tuân thủ các quy định, chính sách mà công ty đề ra.
Một số câu hỏi thường gặp về ngành nhân sự
Làm nhân sự học ngành nào?
Ngành nhân sự thường đòi hỏi kiến thức đa ngành, tuy nhiên ngành chính thường liên quan đến Quản lý nhân sự hoặc Quản trị nguồn nhân lực. Tùy thuộc vào năng lực và mục tiêu nghề nghiệp, bạn có thể lựa chọn một trong các ngành học về nhân sự dưới đây:
- Quản trị nhân sự (Human Resource Management)
- Quản trị Kinh doanh (Business Management)
- Tâm lý học (Psychology)
Các trường đào tạo ngành nhân sự tốt nhất hiện nay?
Nếu bạn đang muốn theo đuổi ngành nhân sự, hãy tham khảo ngay một số trường đại học đào tạo ngành nhân sự tốt nhất hiện nay:
- Đại học Kinh tế Quốc dân (NEU)
- Đại học Ngoại thương (FTU)
- Đại học Kinh tế – Đại học Quốc gia Hà Nội (UEB)
- Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh (UEH)
- Đại học Đại học Kinh tế – Tài chính TP.HCM (UEF)
- Đại học Mở TP.HCM
Mức lương ngành nhân sự hiện nay là bao nhiêu?
Mức lương ngành nhân sự hiện nay phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: vị trí công việc, kinh nghiệm làm việc, quy mô doanh nghiệp, ngành nghề kinh doanh,… Dưới đây là mức lương cho một số vị trí ngành nhân sự phổ biến:
- Giám đốc nhân sự: 25 – 50 triệu đồng/tháng
- Trưởng phòng nhân sự: 15 – 30 triệu đồng/tháng
- Chuyên viên nhân sự: 10 – 20 triệu đồng/tháng
- Nhân viên nhân sự: 7 – 15 triệu đồng/tháng
Qua những chia sẻ trên đây của OSOFT, chắc hẳn bạn đã có được góc nhìn tổng quan hơn về ngành nhân sự cũng như những yêu cầu đặt ra cho người làm nhân sự là gì. Đây là một lĩnh vực vô cùng quan trọng đối với mỗi doanh nghiệp, góp phần xây dựng thành công của tổ chức. Cùng với sự phát triển của xã hội và nền kinh tế, vai trò của người làm nhân sự sẽ ngày càng được khẳng định.
